خانه های قدیمی یزد
خانه های قدیمی یزد
خانههاى قدیمى یزد از نظر موقعیت مکانى در جهت قبله قرار دارند. این جهتگیرى از لحاظ اقلیمى، شرایط را به وجود آورده است تا فضاهاى تابستانى و اتاقهاى زمستانى به طرزى مفید پیرامون حیاط مرکزى قرار گیرند.
حیاط مرکزى، اصلىترین فضاى خانههاى یزدى است. حوض آب در وسط حیاط قرار گرفته است و باغچهها و «تریشهها»ى دور تا دور آن، با درختانى که نیاز کمى به آب دارند همچون انار، انگور، انجیر، و پسته علاوه بر ایجاد زیبایى و سرسبزى خانه و تأمین سایه و خنکى هواى آن، خشکى هوا را نیز مىکاهند. به عبارتى، همهٔ عناصر متشکلهٔ خانه یزدى دست به دست هم مىدهند تا اقلیمى کوچک و قابل زیست براى انسان فراهم سازند. حیاط خانههاى یزدى مکانى براى انواع بازىهاى محلى، سرگرمى و تفریح کودکان و نوجوانان است.
زیر زمین خانه های قدیمی یزد
در بیشتر خانهها قدمی یزد ، زیرزمین وجود دارد که به عنوان فضاى زندگى تابستانى و محل نگهدارى مواد خوراکى یا انبار از آنها استفاده مىشود. طراحى زیرزمینها به گونهاى است که از طریق ارتباط با بادگیر، حیاط، جوى آب و باغچه، در تابستان گرم منطقه شرایط مساعد و محیطى آرام و مطبوع را براى استراحت ایجاد مى کند. سر در ورودى خانهها نیز نمایانگر تشخص و منزلت اجتماعى صاحب خانه است. نام و یاد خداوند به صورتهاى مختلف بر سر در خانه براى تبرک نقش مىبندد. کوبههاى در خانهها (مثل سایر شهرهاى قدیمی) معمولاً به دو صورت متفاوت بر دو لنگه در نصب مىشوند که هر یک با توجه به نوع صداى آن به خانمها و آقایان اختصاص دارد. از فضاى پشت بام خانه نیز در شبهاى تابستان براى استراحت استفاده مىشود.